عمق رفتار پیغمبر ( ص )

در تفسیر و توجیه رفتار پیغمبر هم عینا همین مطلب هست . همین طور که‏
سخن پیغمبر معنی دارد و برای یک معنی ادا شده است ، رفتارهای پیغمبر هم‏
همه معنی و تفسیر دارد و باید در آنها تعمق کرد :
²لقد کان لکم فی رسول الله اسوش حسنة لمن کان یرجوا الله و الیوم الاخر
مخصوصا با تعبیری که قرآن می‏گوید که در وجود پیغمبر اسوه و تأسی ای‏
است برای شما ، و وجود پیغمبر کانونی است که ما از آن کانون باید [
روش زندگی را ] استخراج بکنیم . صرف اینکه یک نفر بیاید کلمات پیغمبر
را روایت کند [ کافی نیست ] . خیلی راویها هستند که چیزی درک نمی‏کنند
. اینکه ما بیاییم تاریخ پیغمبر اکرم را نقل کنیم که پیغمبر اکرم در فلان‏
جا اینجور کرد کافی نیست ، تفسیر و توجیه عمل پیغمبر مهم است . در فلان‏
جا پیغمبر اینجور رفتار کرد ، چرا اینجور رفتار کرد ؟ چه منظوری داشت ؟
پس همینطور که گفتار پیغمبر نیاز به تعمق و تفسیر دارد ، رفتار پیغمبر
هم نیاز به تعمق و تفسیر دارد .
ما نمی‏توانیم از این اظهار تأسف درباره خودمان خودداری بکنیم که ما که‏
امت پیغمبر آخر الزمان هستیم ، از هر کداممان اگر بپرسند ، نه چند تا
سخن از پیغمبر بلدیم حتی لفظش را هم بلد نیستیم چه رسد به معنی و
تفسیرش و نه از سیره و رفتار پیغمبر  می‏توانیم چند کلمه بگوئیم . این را من در بعضی جلسات دیگر هم گفته‏ام :
یکی از نویسنده‏های معروف ایران که دو سه سال پیش مرد و البته مذهبی‏
نبود ( ابتدای عمرش‏که هیچ مذهبی نبوده ، این آخر عمریها به واسطه‏
کتابهایی از من(منظور استاد مطهری هست) که منتشر شده بود با من ارتباط ، و تمایلی [ به مذهب ]
پیدا کرده بود ) یک وقتی به من گفت : من دارم کتابی را ترجمه می‏کنم در
حکمت ادیان ، یعنی حکمتهایی که در دینهای مختلف عالم وجود دارد :
حکمتهایی که امروز در دین یهود وجود دارد ، حکمتهایی که در همین انجیل‏
وجود دارد ، حکمتهایی که به زردشت نسبت می‏دهند ، حکمتهایی که به بودا
نسبت می‏دهند ، حکمتهایی که از کنفسیوس است ، و حکمتهایی که از پیغمبر
ماست . گفت : من فقط به رگ سیدیم برخورده ، زیرا از هر کسی کلمات‏
زیادی نقل کرده ولی به پیغمبر اسلام که رسیده چند جمله کوتاه نقل کرده ، و
چون ترجمه من ترجمه آزاد است می‏خواهم اندکی بیشتر نقل کنم ولی من که‏
دسترسی ندارم . گفت : من تصمیم گرفته‏ام صد آیه از قرآن را نقل کنم ، صد
جمله از کلمات پیغمبر ، و صد جمله از کلمات امیرالمؤمنین . در مورد
قرآن گفت چون قرآن مترجم ( قرآن آقای قمشه‏ای ) هست خودم می‏توانم چند
آیه انتخاب بکنم . از کلمات امیرالمؤمنین هم چون نهج البلاغه‏های مترجم‏
هست می‏توانم انتخاب بکنم ، ولی راجع به سخن پیغمبر چون من به عربی‏
چندان وارد نیستم و در فارسی هم هر چه گشتم پیدا نکردم ، اگر می‏توانی صد
جمله از پیغمبر برای من پیدا کن و ترجمه هم بکن ولی بعد من به قلم خودم‏
در می‏آورم که مطابق ذوق خودم باشد . گفتم بسیار خوب . من صد جمله از
رسول اکرم جمع‏آوری  کردم و در اختیارش قرار دادم ، ترجمه هم کردم که یکوقت در معنایش‏
اشتباه نکند ، بعد هم او در کتابی به نام " حکمت ادیان " چاپ کرد 
. البته آنجا اسم نبرد که این صد جمله پیغمبر را از کجا گرفته است ،
من هم نمی‏خواستم چون منظورم این بود که این کار انجام شود . به هر حال‏
یک وقت به من رسید و گفت : فلانی ! پیغمبر ما یک چنین سخنانی داشته ؟
! من که نمی‏دانستم . در صورتی که خود این نویسنده یک نویسنده معروف‏
ایران ، و کسی است که در کشورهای خارجی احیانا روی او حساب می‏کنند و
وقتی می‏خواهند نویسنده‏های درجه اول ایران را بشمارند یکی هم او را
می‏شمارند . یک آدمی که به قول خودش سید است و [ در همه ] عمرش هم سرو
کارش با کتاب بوده است خبر نداشت که پیغمبر ما چنین سخنانی دارد . به‏
من گفت : پیغمبر ما یک چنین سخنانی داشته و من نمی‏دانستم ؟ ! گفتم :
بله . بعد که کتاب چاپ شد گفت : فلانی من حالا می‏بینم سخنان پیغمبر اسلام‏
بر سخنان تمام پیغمبران عالم می‏چربد . اینقدر عمیق و پر معناست .

 در سیره و رفتار پیغمبر شاید ما از این هم بیشتر کوتاهی کرده باشیم .
چند سال پیش من فکر کردم که در زمینه سیره پیغمبر اکرم کتابی بنویسم به‏
همین سبکی که عرض خواهم کرد . مقدار زیادی یادداشت تهیه کردم ولی هر چه‏
جلوتر رفتم ، دیدم مثل این است که دارم وارد دریایی می‏شوم که به تدریج‏
عمیقتر می‏شود . البته صرف نظر نکردم و می‏دانم که من نمی‏توانم ادعا کنم‏
که می‏توانم سیره پیغمبر را بنویسم ولی ما لا یدرک کله لا یترک کله بالاخرش
تصمیم دارم به حول و قوه الهی روزی چیزی در این زمینه بنویسم تا بعد
دیگران بیایند بهترش را بنویسند . ولی وقتی انسان تعمق می‏کند می‏بیند
چقدر عمیق است . همین طور که سخنان پیغمبر ما عمیق است رفتار پیغمبر ما
آنقدر عمیق است که از جزئی‏ترین کار پیغمبر می‏شود قوانین استخراج کرد ،
یک کار کوچک پیغمبر یک چراغ است ، یک شعله است ، یک نور افکن است‏
برای انسان که تا مسافتهای بسیار دور را نشان می‏دهد .

این مطالب به نقل از کتاب سیری در سیره نبوی استاد مطهری هست .

جمعه 103 آذر 2

امروز: 29 بازدید

فهرست

[ RSS ]

[شناسنامه]

موضوعات وبلاگ

لوگوی خودم

اوقات شرعی

حضور و غیاب

یــــاهـو

جستجوی وبلاگ من

با سرعتی بی‏نظیر و باورنکردنی
متن یادداشت‏ها و پیام‏ها را بکاوید!

لوگوی دوستان

لینک دوستان

آوای آشنا

اشتراک

آرشیو

طراح قالب